تأمین انرژی مورد نیاز مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی همواره از دغدغه‌های جوامع مختلف در طول تاریخ بوده است. این انرژی تا حدود نیم قرن پیش که هنوز منابع تجدیدناپذیر جهان رو به اتمام نبودند، با سهولت بیشتری قابل تأمین بود اما پس از آن، به‌ویژه در سال‌های اخیر، بیشتر کشورهای جهان از جمله ایران با مشکلی به نام ناترازی برق و انرژی مواجه شده‌اند. به همین دلیل، پروژه‌هایی برای تأمین زیرساخت‌های انرژی در کشور ایجاد شده‌اند. در این مطلب، به بزرگترین پروژه‌های زیرساخت انرژی در حال اجرای کشور نگاهی میندازیم.
چرا پروژه‌های زیرساخت انرژی اهمیت دارند؟
انرژی نقش مهمی در رشد اقتصادی و توسعه کشور دارد. برای اینکه جامعه ایرانی در آینده با مشکلاتی مهم‌تر از ناترازی برق مواجه نشود و چرخ اقتصاد مملکت برای سال‌های سال بچرخد، باید زیرساخت‌های مناسبی برای بهره‌برداری از انرژی وجود داشته باشند.
زیرساخت‌هایی که از آن‌ها صحبت می‌شود، شامل نیروگاه‌های تجدیدپذیر نظیر انواع نیروگاه خورشیدی و بادی، نیروگاه‌هایی برای بهره‌برداری بهینه از انرژی‌های تجدیدناپذیر، شبکه‌های انتقال و توزیع انرژی و مواردی مانند آن می‌شوند. اجرای این زیرساخت‌ها در نهایت، به کاهش وابستگی ایران به کشورهای خارجی و بهبود شرایط زیست محیطی منجر خواهد شد.
بزرگترین پروژه‌های زیرساخت انرژی
در سال ۱۴۰۳، کشور با مشکل مهمی به نام ناترازی انرژی مواجه شد. به همین دلیل، مسئولان به فکر راه‌اندازی و اجرای پروژه‌های زیرساختی برای اطمینان از حل این مشکل در سال‌های پیش رو افتادند. برخی گزارش‌ها حاکی از این هستند که امسال حدود ۱۸۰ برنامه عملیاتی برای تامین برق راه‌اندازی شده است. به‌علاوه، چیزی نزدیک به ۶۴ پروژه انتقال فوق توزیع به خطوط انتقال کنونی اضاف شدند. در نظر گرفتن مواردی نظیر اختصاص پاداش صرفه‌جویی به حدود ۴۰ درصد از مشترکان خوش مصرف نیز به کاهش قبوض برق بسیاری از این افراد و رایگان شدن قبوض برق برخی از آن‌ها منجر شد.
در بخش صنعتی نیز پروژه‌های زیرساخت انرژی راه‌اندازی و در حال احداث هستند. برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با راه‌اندازی این پروژه‌های زیرساختی و بهره‌برداری کامل از آن‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ بسیاری از مشکلات مرتبط با ناترازی انرژی در کشور را حل کند. در ادامه، با سه نمونه از پروژه‌های زیرساخت انرژی در حال اجرای کشور آشنا می‌شوید.
پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر
بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر موضوع مهمی است که در بسیاری از کشورها به آن توجه می‌شود. کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای که دارد، بهترین فرصت‌ها برای بهره‌برداری از این منابع انرژی را به خود اختصاص داده است. به همین علت، در حال حاضر، اجرای انواع نیروگاه خورشیدی و بادی یا نیروگاه‌هایی نظیر آن‌ها در برنامه بخش دولتی و خصوصی است.
بهترین نمونه‌ای که می‌توان از نیروگاه‌های خورشیدی در ایران به آن اشاره کرد، نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه است. این نیروگاه خورشیدی در منطقه کوهپایه اصفهان راه‌اندازی شده و بزرگترین نیروگاه خورشیدی ایران و همچنین، بیستمین نیروگاه خورشیدی در جهان به شمار می‌رود. پروژه نیروگاه آفتاب شرق با سرمایه‌گذاری شرکت فولاد مبارکه اصفهان و همکاری شرکت‌های مختلف به ویژه شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) راه‌اندازی شده و در حال اجرا است. این نیروگاه خورشیدی می‌تواند ۶۰۰ مگاوات برق مورد نیاز برای مصارف خانگی و صنعتی را تامین کند.
نمونه دیگر از پروژه‌های زیرساختی در حال اجرای ایران نیروگاه بادی سنگان است. این نیروگاه بادی نیز با همکاری فولاد مبارکه و صناپ راه‌اندازی شده است. سنگان بزرگترین نیروگاه بادی ایران خواهد بود و ظرفیت تولید ۲۰۰ مگاوات برق را خواهد داشت.
پروژه‌های محیط زیستی
توجه به محیط زیست در سال‌های اخیر با افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای به مهم‌ترین دغدغه‌های زیست محیطی تبدیل شده است. بسیاری از کارشناسان و فعالان محیط زیست نیز برای کاهش آلودگی هوا تلاش می‌کنند.
از جمله نمونه‌های بارز تلاش‌ها برای رقم زدن آینده‌ای سبز در ایران پروژه زنجیره سبز فولاد مبارکه است. این پروژه عظیم تلاشی برای کاهش آلاینده‌ها در فرایند صنعتی تولید فولاد و بهره‌برداری بیشتر از انرژی‌های تجدیدپذیر به شمار می‌رود. توسعه متوازن زنجیره ارزش و ایجاد زیرساخت های مورد نیاز برای تبدیل صنعت فولاد به یک صنعت پایدار و سبز در کشور از مهم‌ترین اهدافی است که پروژه زنجیره سبز فولاد دنبال می‌کند.
پروژه‌های حمل و نقل
در بخش حمل و نقل نیز اقداماتی صورت گرفته که مهم‌ترین آن‌ها جایگزینی ناوگان فرسوده حمل و نقل با ناوگان جدید و خودروهای برقی است. خودروهای برقی با کاهش آلاینده‌ها و استفاده بیشتر از انرژی تولید شده در نیروگاه خورشیدی و بادی می‌توانند تأثیر بسزایی در حل مشکلاتی نظیر آلودگی هوا و ناترازی انرژی داشته باشند.
کلام آخر
انرژی نیروی محرکه اقتصاد و توسعه ایران است. به همین دلیل، بسیاری از دلسوزان ایران و ایرانی همواره تلاش می‌کنند تا با راه‌اندازی و بهره‌برداری از پروژه‌های زیرساخت انرژی به زندگی مردم این سرزمین رونقی دوباره ببخشند. این مسیر تازه شروع شده و تا آبادانی و سرسبزی ایران ادامه خواهد داشت.
