حمل و نقل در زندگی روزمره افراد نقش مهمی ایفا میکند و این طبیعت انسان است که تنها زمانی که احساس راحتی میکند، یک تغییر بزرگ را به هنجاری اجتماعی تبدیل میکند. اگرچه خودروهای برقی را بیشتر مردم دنیا میشناسند اما بیشتر آنها هیچ وقت سوار این خودروها نشدهاند یا کسی که با این خودروها رانندگی کند را نمیشناسند. مردم ایران هم از این قاعده مستثنی نیستند. بیش از نیمی از ایرانیان با خودروهای برقی رانندگی نکردهاند یا حتی در اطراف خود چنین خودروهایی را ندیدهاند. علت این اتفاق هم به چالشها و موانع استفاده از خودروهای برقی مربوط میشود. در این مقاله، با ۵ مورد از مهمترین این چالشها و موانع آشنا میشوید.
۱. قیمت خودرو برقی
بزرگترین چالش در صنعت ساخت خودروهای الکتریکی قیمت این مدل خودروها است. ساخت خودروهای برقی به دلیل فناوری باتری آنها بیش از خودروهای بنزینی هزینه دارد. باتریهای ماشین برقی باید شارژ بالایی داشته باشند تا حداقل برد را برای بیشتر دارندگان این خودروها فراهم کنند. این موضوع هم مستلزم صرف هزینه بالا و به کار بردن مواد اولیه گرانقیمت است.
با اینکه خودروهای برقی در طولانیمدت هزینه کمتری برای تأمین سوخت، تعمیر و نگهداری دارند، موقع خرید قیمت آنها بالاتر از خودروهای بنزینی و عادی است. به همین علت، بسیاری از مردم ترجیح میدهند تا سراغ خودرو برقی نروند. دولتها از جمله دولت ایرانی برای حل این مشکل تلاش کردهاند. یارانه خرید خودرو برقی و تسهیلاتی که برای خرید این نوع خودرو وجود دارد نمونه بارز این تلاشها است.
۲. اضطراب رانندگی با خودرو برقی
معمولا موقع رانندگی عادت داریم به هر جایی که میخواهیم برویم بدون اینکه نگران یافتن پمپ بنزین باشیم اما این موضوع هنوز درباره خودروهای برقی صدق نمیکند. کسانی که با خودرو برقی رانندگی میکنند، مدام در این فکر هستند که آیا قبل از رسیدن به یک ایستگاه شارژ شارژ خودروی آنها تمام میشود یا میتوانند مسافت باقیمانده تا ایستگاه بعدی را طی کنند. این چالش به ویژه در طول زمستان که ممکن است محدوده باتری معمولی یک خودرو برقی به دلیل دمای زیر صفر داشته باشد، نگرانکنندهتر میشود. همین مسئله هم سبب شده که بسیاری از افراد عطای رانندگی با خودروهای برقی را به لقای آن ببخشند.
۳. مشکل پیدا کردن تکنسین یا قطعات خودرو برقی
بیشتر دارندگان خودرو معتقدند که تعمیر و نگهداری وسیله نقلیه آنها توسط یک تعمیرکار معمولی بسیار ارزانتر از استفاده از یک تعمیرگاه با تکنسین خاص است. با توجه به اینکه صنعت ساخت خودروهای برقی هنوز نسبتا کوچک است، تعداد تکنسینهای آموزشدیده برای تعمیر این خودروها در مقایسه با تعمیرکاران خودروهای معمولی کمتر است. تعمیر یک خودروی برقی کاری فراتر از بررسی لاستیکها، ترمزها، لامپها و اجزای صوتی است و نمیتوان آن را به هر کسی سپرد. در واقع، بیشتر دارندگان خودروهای برقی برای دریافت خدمات مورد نظرشان تنها به نمایندگی خودرو برقی خود اعتماد دارند.
خوشبختانه، خودروهای برقی نسبت به خودروهای بنزینی به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند. بااینحال، اگر یک قطعه گرانقیمت این خودروها به تعویض نیاز داشته باشد، نمیتوان آن را از هر فروشگاه لوازم خودرویی تهیه کرد.
۴. کمبود ایستگاههای شارژ
کمبود ایستگاههای شارژ یکی دیگر از چالشها و موانع استفاده از خودروهای برقی است. در حال حاضر، در سراسر کشور تقریبا ۱۰۰ ایستگاه برای شارژ سریع خودروهای برقی وجود دارد. به همین علت، رانندگان خودروهای برقی معمولا موقع استفاده از این خودروها مدام به فکر شارژ آنها هستند و دچار اضطراب میشوند. یکی از طرحهای دولت برای ترویج استفاده از خودروهای برقی به حل این مشکل اختصاص دارد. مسئولان اعلام کردهاند که تا پایان سال ۱۴۱۰ تعداد ایستگاههای شارژ خودروها افزایش خواهد یافت.
برای تأمین انرژی ایستگاههای شارژ خودرو برقی هم میتوان از نیروگاههای بزرگ خورشیدی مانند نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان استفاده کرد. بهرهبرداری از پنلهای خورشیدی خانگی هم راه دیگری است که برای شارژ خودروهای برقی میتوان به آن فکر کرد.
۵. سرعت شارژ
شارژ خودروهای برقی ممکن است برای رانندگانی که در تطبیق با سبک زندگی با خودرو برقی مشکل دارند، مشکل ساز باشد و سرعت زندگی آنها را کاهش دهد.
شارژرهای خودرو برقی به سه سطح کلی تقسیم میشوند که عبارتاند از:
- سطح ۱: از دوشاخه استاندارد ۱۲۰ ولتی استفاده میکند و میتواند بیشتر وسایل نقلیه را یک شبه شارژ کند. شارژ کامل باتریهای بسیار بزرگ ممکن است ۲۰ ساعت یا بیشتر طول بکشد. بیشتر شارژرهای مسکونی سطح ۱ هستند.
- سطح ۲: از دوشاخههای ۲۴۰ ولتی و کانکتورهای SAEJ1772 استفاده میکند. بیشتر ایستگاههای شارژ عمومی سطح ۲ یا ترکیبی از سطح ۲ و سطح ۳ هستند.
- سطح ۳: از شارژرهای سریع جریان مستقیم ۴۸۰ ولتی (DC) برای ارائه سریعترین شارژ ممکن استفاده میکند.
شارژرهای سطح ۲ شارژ کامل را در کمتر از ۳ تا ۴ساعت (یا حداکثر ۱۰ تا ۱۲ ساعت، بسته به اندازه باتری) فراهم میکنند. در یک ایستگاه شارژ سریع DC ممکن است ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول بکشد تا باتری خودرو برقی تا ۸۰ درصد شارژ شود.
با پیشرفت فناوری باتری، انتظار میرود این زمانها به میزان قابل توجهی کاهش یابند. به عنوان مثال، پورشه به سرعت شارژ DC ۲۳ دقیقه برای ۸۸٪ برای مدل Taycan خود دست یافته و ادعا میکند که با شارژ این خودرو تنها برای ۵ دقیقه میتوان تا ۶۲ مایل با آن رانندگی کرد. کارشناسان تسلا هم میگویند که مدل S آنها میتواند تنها با ۱۵ دقیقه شارژ DC به برد ۱۳۰ مایلی (حدود ۳۵ درصد کل) دست یابد.
کلام آخر
خودروهای برقی میتوانند به تمیزتر شدن محیط زیست کمک کنند و رانندگی با آنها سادهتر است. بااینحال، هنوز هم بسیاری از مردم به دلیل وجود چالشها و موانع استفاده از خودروهای برقی ترجیح میدهند که با خودروهای بنزینی رانندگی کنند. دولتها در سراسر جهان از جمله ایران تلاش میکنند تا به رفع این موانع کمک کنند. تسهیلات مالی، یارانه خرید خودرو برقی و ساخت ایستگاههای شارژ بیشتر برخی از تلاشهایی هستند که در این زمینه انجام میشوند.
اگر شما هم به موانع استفاده از این خودروها به ویژه مسئله شارژ خودرو برقی فکر میکنید، میتوانید در خانه یک نیروگاه خورشیدی یا بادی کوچک و ایستگاه شارژ خانگی درست کنید. طراحی و ساخت این نیروگاه هم بهتر است زیر نظر کارشناسان حرفهای مانند کارشناسان شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) انجام شود. صناپ مجری پروژههای بزرگ بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر است و اولین قدم شما برای رفع موانعی مانند شارژ خودرو برقی میتواند مشورت با کارشناسان کارآزموده این شرکت دانشبنیان باشد.