در دوران افزایش نگرانی‌ها در مورد تغییرات آب و هوایی و نیاز مبرم به راه حل‌های انرژی پایدار، انرژی تولید شده در نیروگاه خورشیدی به عنوان پرتو امیدی در مبارزه با تخریب محیط زیست ظاهر شده است. در حال حاضر، انرژی خورشیدی که مستقیماً از پرتوهای خورشید استخراج می‌شود، در سراسر دنیا به عنوان پایه رشد پایدار شناخته می‌شود. این منبع تجدیدپذیر و نامحدود، الکتریسیته تولید می‌کند. نکته مهم این جاست که در حین این کار تقریباً هیچ گاز گلخانه‌ای تولید نمی‌شود. در نتیجه انرژی خورشیدی تولید شده در نیروگاه‌هایی مانند نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان ردپای کربن مرتبط با تولید انرژی را کاهش می‌دهد. در این مطلب نقش انرژی خورشیدی در مبارزه با تغییرات اقلیمی را بررسی می‌کنیم.
سهم انرژی خورشیدی در مبارزه با تغییرات اقلیمی
انرژی خورشیدی می‌تواند تأثیر مثبتی بر محیط زیست و مبارزه با تغییرات آب و هوایی داشته باشد. این انرژی به طور قابل توجهی به کاهش ردپای کربن از سطوح پایین خانگی گرفته تا مشاغل و کشورها کمک کند. انرژی خورشیدی در دسترس‌ترین جایگزین فعلی را برای سوخت‌های فسیلی فراهم کرده و می‌تواند تقریباً در همه جا مستقر شود.
همچنین انرژی خورشیدی یکی از پاک‌ترین منابع انرژی تجدیدپذیر موجود است که در کاهش آلودگی هوا از دیگر منابعی که گرمایش جهانی را تشدید می‌کنند، تأثیر دارد.
اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر به راه‌های مبارزه‌ی انرژی خورشیدی با تغییرات اقلیمی داشته باشیم، باید به مواردی که در ادامه می‌خوانید اشاره کنیم.
۱. انرژی خورشیدی ردپای کربن را کاهش می‌دهد
انرژی تجدیدپذیر تولید شده در نیروگاه‌هایی مانند پروژه نیروگاهی شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) این قابلیت را دارد که به کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن و سایر گازهای گلخانه‌ای با جایگزینی منابع سنتی برق (مانند سوخت‌های فسیلی) با انرژی پاک و تجدیدپذیر کمک کند.
به منظور تأثیر مثبت بر تغییرات آب و هوایی و بهبود کیفیت هوا در سراسر جهان، کاهش قابل توجهی در انتشار گازهای گلخانه‌ای ضروری است.
سطح انتشار گاز دی اکسید کربن علیرغم خطر قریب الوقوعی که برای سیاره ما دارد، امروزه بالاترین سطحی است که زمین تجربه کرده، (یعنی در حدود ۴۱۴.۸ ppm)، که عمدتاً به دلیل فعالیت‌های انسان با سوخت فسیلی است.
۲. انرژی خورشیدی وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد
انرژی خورشیدی با کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی، به کاهش میزان انتشار دی اکسید کربن و سایر گازهای گلخانه‌ای منتشر شده در جو کمک می‌کند. انرژی خورشیدی می‌تواند جایگزین حدود ۸۰ درصد از منابع انرژی تجدیدناپذیری شود که برای گرم کردن آب و فضاهای داخلی مورد نیاز است. این کاهش در مصرف انرژی‌های محدود و تجدیدناپذیر، تا حد قابل توجهی منجر به کاهش تغییرات اقلیمی خواهد شد.
راه‌های زیادی برای کاهش وابستگی منزل مسکونی به شبکه برق سنتی و سوخت‌های فسیلی وجود دارد. اگرچه نصب پنل‌های خورشیدی و تعادل سیستم در حال حاضر به سوخت‌های فسیلی نیاز دارد اما انرژی پاکی که پس از نصب تولید می‌کنند، بیشتر از منابع مورد نیاز برای تولید آن‌ها است.
۳. انرژی خورشیدی در هر مکانی قابلیت تولید دارد
تا زمانی که نور خورشید در دسترس باشد، می‌توان انرژی خورشید را جذب و تقریباً در هر جایی الکتریسیته تولید کرد. این قابلیت دسترسی، انرژی خورشیدی را به یک منبع انرژی تجدیدپذیر ایده‌آل برای مناطقی با دسترسی محدود به منابع برق سنتی یا کاربردهای خارج از شبکه تبدیل می‌کند.
۴. انرژی خورشیدی از انعطاف‌پذیری شبکه برق پشتیبانی می‌کند
حتی زمانی که منابع سنتی به دلیل حوادث آب و هوایی شدید یا تقاضای بیش از حد، دچار قطع یا اختلال می‌شوند، انرژی تولید شده در نیروگاه خورشیدی با ارائه یک منبع مطمئن الکتریسیته از انعطاف‌پذیری شبکه برق پشتیبانی می‌کند.
این مزیت برای افرادی که در مناطق مستعد رویدادهای شدید آب و هوایی و سایر بلایای طبیعی زندگی می‌کنند، بسیار مهم است. تغییرات اقلیمی در حال حاضر باعث ایجاد الگوهای آب و هوایی شدیدتر و غیرقابل پیش بینی در سراسر جهان شده است. داشتن نیروی پشتیبان و قابل اعتماد در مواجهه با بلایای طبیعی و زیرساخت‌های قدیمی به طور فزاینده‌ای برای امنیت انرژی خانوارها بسیار مهم است.
۵. انرژی خورشیدی تجدیدپذیر است
انرژی تولید شده در نیروگاه خورشیدی یک منبع تجدیدپذیر برق است، به این معنی که هرگز (البته حداقل تا ۱۰ میلیارد سال دیگر!) تمام نخواهد شد. طبیعت پاک و تجدیدپذیر انرژی خورشیدی آن را به جذاب‌ترین گزینه موجود برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و نیاز به منابع دیگر برق مانند سوخت‌های فسیلی تبدیل می‌کند. دور شدن از سوخت‌های فسیلی و حرکت به سمت آینده‌ای با کربن خالص صفر راه‌حل کوتاه‌مدتی نیست.
این کار با استفاده از انرژی خورشیدی، تغییری طولانی مدت است که می‌تواند ادامه داشته باشد.
۶. انرژی خورشیدی با کمک به بخش تجارت و صنعت تأثیرات زیست محیطی را کاهش می‌دهد
شرکت‌های تجاری نیز باید سهم خود را برای کاهش اثرات زیست محیطی انتشار کربن انجام دهند. در بخش حمل و نقل، به‌کار‌گیری وسایل نقلیه الکتریکی (ماشین برقی) یا هیبریدی پلاگین که با برق تولید شده از خورشید نیز کار می‌کنند، می‌تواند هزینه‌های انرژی را کاهش داده و ناوگان‌های حمل و نقل سازگار با آب و هوا را در جاده‌ها ایجاد کند.
همچنین راه‌حل‌های خورشیدی در مقیاس بزرگ می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر بخش تولید داشته باشند، برای مثال می‌توان به جایگزینی انرژی خورشیدی در سوخت دیگ بخار و نیازهای فرآیند تولید گرما اشاره کرد.
۷. کاهش انتشار کربن جان دوباره‌ای به حیات وحش و اکوسیستم‌ها می‌بخشد
برق تولید شده از انرژی خورشیدی با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای که به تغییرات اقلیمی منجر می‌شود، به حمایت از حیات وحش و اکوسیستم‌ها کمک می‌کند. کارشناسان این تغییرات اقلیمی را به دلیل افزایش دما، خشکسالی، سیل و سایر رویدادهای شدید آب و هوایی با از بین رفتن گونه‌ها، زیستگاه‌ها و سلامت اکوسیستم مرتبط می‌دانند.
ما می‌توانیم با تکیه بر خورشید برای رفع نیازهای انرژی خود، اثرات مضر تولید برق را کاهش داده و از حیات وحش و اکوسیستم‌های گرانبهای زمین محافظت کنیم.
۸. پنل‌های خورشیدی از آب استفاده نمی‌کنند
برخلاف روش‌های سنتی تولید برق که به مخازن آبی متکی بوده و مقادیر زیادی آب مصرف می‌کنند، فرآیند تولید انرژی خورشیدی بدون مصرف آب کار می‌کند. این امر باعث کاهش فشار بر منابع آب و کاهش اثرات آن بر مناطق مستعد خشکسالی خواهد شد.
کلام آخر
آینده‌ی تولید انرژی خورشیدی روشن و امیدوارکننده بوده که ناشی از نیاز فوری به انتقال به منابع انرژی پاک و پایدار و مبارزه با تغییرات آب و هوایی است.
انرژی‌های تجدیدپذیر، از جمله انرژی خورشیدی، برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و رسیدن به کربن صفر خالص حیاتی است. دولت‌ها، سازمان‌ها و مردم مزایای آن را می‌شناسند که این امر منجر به سرمایه‌گذاری و استقبال از سیاست‌های حمایتی خواهد شد.
امروزه پروژه‌های خورشیدی در مقیاس صنعتی و همچنین مزارع خورشیدی در حال گسترش هستند. در این پروژه‌ها، فناوری‌های انرژی پاک تولید شده و انتشار کربن کاهش می‌یابد. در این میان، تأسیسات خورشیدی قابل نصب در پشت بام‌ها نیز افراد و جوامع را در انتقال انرژی پاک سهیم می‌کند.
با پیشرفت فناوری‌های خورشیدی، راه حل‌های نوآورانه‌ی دیگری مانند باتری‌های خورشیدی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. این سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی، امکان استفاده از انرژی خورشیدی را حتی در دوره‌های کم نور خورشید، انعطاف‌پذیری شبکه را افزایش داده و تأمین انرژی قابل اطمینان‌تر و پایدارتر را تسهیل می‌کند.
