در طول سالهای اخیر، انرژیهای تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی کمکم جای خود را به عنوان منابع انرژی باز کردهاند. روز به روز بر تعداد ساختمانهای تجاری و مسکونی که از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده میکنند افزوده میشود. گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی (IEA) هم حاکی از این است که نیروگاههای خورشیدی، بادی و برقآبی سریعتر از همیشه راهاندازی و بهرهبرداری میشوند اما آینده این انرژیها چگونه است؟ کارشناسان این حوزه حدس و گمانهای مختلفی در این زمینه دارند. در این مقاله، درباره پیشبینیهای مربوط به انرژیهای تجدیدپذیر در آینده بیشتر میخوانید.
۱. چین در بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر پیشتاز خواهد بود
چین برنامه دارد تا پایان سال ۲۰۲۵، ۳۳ درصد از منبع برق خود را از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین کند. با اینکه این کشور حدود یکسوم از گازهای گلخانهای جهان را تولید میکند، اگر طبق این برنامه پیش برود میتواند رد پای کربن خود را کاهش دهد. این کشور در زمینه بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر پیشرفتهای قابل توجهی هم داشته است. از جمله پیشرفتهای این کشور میتوان به رشد نیروگاههای بادی چین اشاره کرد. این کشور پهناور حدود ۷۰ درصد از رشد انرژی بادی در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داد. با ادامه دادن این روند، پیشبینی میشود که چین در آینده نیز همچنان در این عرصه پیشتاز باشد.
۲. تعداد نیروگاههای بادی ساحلی همچنان افزایش مییابد
از مجموع ظرفیت انواع نیروگاه بادی نصب شده در سال ۲۰۲۱، ۹۳ درصد نیروگاههای زمینی بوده است. کارشناسان پیشبینی میکنند که این روند همچنان ادامه یابد اما سهم نیروگاههای ساحلی نیز افزایش یابد. کشورهای بیشتری از جمله کانادا، آمریکا، هند، چین و انگلیس به دنبال گسترش مزارع بادی ساحلی خود خواهند بود و فناوریهای مربوط به این مزارع هم پیشرفت چشمگیری خواهند داشت.
۳. هزینه انرژیهای تجدیدپذیر چالشی مهم خواهد بود
هزینه تجهیزات و پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر یکی از چالشهایی است که پیشبینی میشود در سالهای پیشرو همچنان به قوت خود باقی بماند. افزایش هزینه سوختهای فسیلی، برق و حملونقل مسائلی هستند که در افزایش هزینه راهاندازی پروژههای جدید در مناطق دورافتاده جهان نقش دارند.
بااینحال، دولتها تلاش میکنند تا با تسهیلات و تصویب طرحهای جدید هزینه بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر را کاهش دهند. بنابراین، میتوان به آینده انرژیهای تجدیدپذیر امیدوار بود.
۴. انرژی خورشیدی در آینده هم انرژی غالب خواهد بود
کارشناسان پیشبینی میکنند که انرژی خورشیدی در سالهای آینده هم مثل سالهای پیش انرژی غالب بازار انرژیهای تجدیدپذیر باشد. بر این اساس، انرژی خورشیدی نزدیک به ۶۰ درصد از سهم رشد انرژیهای تجدیدپذیر را به خود اختصاص خواهد داد.
رشد بازار انرژی تجدیدپذیر در این بخش بالا است و چین، آمریکا، ژاپن، آلمان و هند از جمله کشورهای پیشتاز در این عرصه هستند. آلمان در بزرگترین بخش از توسعه صنعتی خود بر انرژی خورشیدی تمرکز کرده است. در انگلیس، شرکت انرژیهای تجدیدپذیر NTR بزرگترین مزرعه خورشیدی اروپا را میسازد و کشورهای دیگر تلاش میکنند تا در این بازار سهمی داشته باشند. بنابراین، اصلا عجیب نیست اگر بدانیم که انرژی خورشیدی در آینده هم سهم عمدهای از این بازار داشته باشد.
۵. تقاضا برای سوخت زیستی همچنن بالا خواهد بود
سوخت زیستی نوعی سوخت پاک است که از مواد زیست توده به دست میآید. گزارشهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) نشان میدهند که با وجود اختلالات بازار، تقاضا برای سوخت زیستی در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۳ درصد رشد داشته است. کارشناسان پیشبینی میکنند که این میزان در جهان تا ۵ درصد افزایش یابد. علاوهبراین، انتظار میرود که گازوئیل تجدیدپذیر و بیودیزل دوسوم این تقاضا را تشکیل دهند.
۶. ذخیره انرژی بازاری رو به رشد دارد
امنیت انرژی در سالهای آینده مورد توجه بیشتری قرار خواهد گرفت. این موضوع با رشد مداوم بازار ماشین برقی ارتباط دارد. کارشناسان تخمین میزنند که خودروهای برقی در آینده سهم بیشتری از بازار خودرو را به خود اختصاص دهند و زیرساختها و فناوریها برای تأمین انرژی مورد نیاز این خودروها روندی صعودی داشته باشد. بر اساس گزارشی که در بلومبرگ منتشر شده، تخمین زده میشود که رشد باتریهای ذخیرهسازی انرژی خانگی برای تأمین انرژی مورد نیاز خودروهای برقی تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵۵ گیگاوات ساعت افزایش یابد. بر این اساس، این بازار سالانه ۳۰ درصد رشد خواهد داشت. چین، آمریکا، ژاپن و هند هم پیشتازان این عرصه خواهند بود.
بازار انرژیهای تجدیدپذیر در آینده
کارشناسان پیشبینی میکنند که بازار انرژیهای تجدیدپذیر در آینده همچنان بیثبات باشد. عواملی مانند رکود جهانی، بحرانهای انرژی و سیاستهای اقلیمی کشورها در این بیثباتی بیتأثیر نیستند. به طور کلی، کارشناسان تخمین میزنند که در آینده تحولات فناوری و سیاست کشورها در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر با افزایش هزینهها و نوسان تقاضا در این عرصه همراه شود. کشورهای سراسر جهان به دنبال راههایی هستند تا سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر مقرون به صرفهتر شود. این انرژیها نقش مهمی در مقابله با تغییرات اقلیمی دارند و میتوان به بهرهبرداری از آنها در آینده امیدوار بود.
سخن پایانی
پیشبینیها درباره انرژیهای تجدیدپذیر در آینده متفاوت هستند. بااینحال، هیچ شکی نیست که آینده این انرژیها روشن است. این صنعت روز به روز بیشتر به رشد و شکوفایی میرسد و تقاضا برای روشهای جدید بهرهبرداری از انرژی همیشه زیاد است. در سراسر جهان، شرکتهای دانشبنیان تلاش میکنند تا به این تقاضا پاسخ دهند. شرکتهای ایرانی هم از این قاعده مستثنی نیستند.
شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) نمونه شرکتهای ایرانی است که به آیندهای روشن امیدوارند. صناپ کار خود را با پروژههای نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان و نیروگاه بادی سنگان شروع کرده و همچنان به آیندهای سبز و روشن برای ایران میاندیشد.